اصول کاربردی گیاهان دارویی در طب ایرانی اسلامی 4

شجره مبارکه زیتون

در آیات 35 سوره نور، 99 انعام، 141 انعام، 11 نحل، 21 عبس، 20 مؤمنون، از زیتون یاد شده است. پیامبر (ص) می فرمایند: «کلوا الزیت و ادهنوا به فأنه من شجرة مبارکة»

مزاج خود زیتون رسیده در منابع طب سنتی، گرم و خشک به همراه قبض است. اما روغن آن قبضی ندارد.

روغن زیتون، روغن بسیار مبارک و پربرکتی است. واقعا هر درمانگری باید نسبت به روغن زیتون و خواص آن اطلاعات کافی داشته باشد.

روغن زیتون به تنهایی می تواند درمان طیف عظیمی از بیماری ها را پوشش دهد. روغن زیتون کاربردهای مختلفی دارد و به صورت خوراکی چکاندنی، تنقیه، مالیدنی روی پوست و… استفاده می شود.

• مصرف روغن زیتون در دوز کم باعث لینت می شود و ملین است و باعث رفع یبوست است. مصرف آن در دوز بالاتر به عنوان مسهل، می تواند مورد استفاده قرار گیرد.

نکته: فقط باید دقت کرد که روغن زیتون را نباید با آب سرد مصرف کرد بلکه، باید با آب گرم مصرف شود.

• جهت پاکسازی معده و روده کوچک و بزرگ، می توان از روغن پربرکت زیتون به عنوان مسهل استفاده کرد.

تذکر: متاسفانه بعضی شرکت ها، اقدام به تصفیه روغن زیتون جهت رفع بوی آن می کنند. یادتان باشد روغن های
تصفیه شده، خواص کمتری نسبت به روغن های تصفیه نشده دارند. در هنگام تصفیه روغن زیتون، بسیاری از خواص آن کم می شود.

روغن زیتون خوب باید دارای کمی بوی تند ملایم باشد و در هنگام مزه مزه کردن هم، یک تلخی ملایم داشته باشد.
روغن زیتون اگر یک سال بماند سپس مورد استفاده قرار گیرد بهتر است و روغن زیتونی که تا هفت سال بماند ارزش آن بالاتر است. جالب آن است که روغن زیتون هر چه بیشتر بماند و در اصطلاح سال بخورد، ارزش و خواصش بیشتر می شود.

باید بدانید روغن زیتون به علت طبیعت گرم و لطافتی که دارد، بسیار مفید است. غذاییت خوب برای بدن دارد.(منظور غذاییت تام نیست.) به علت لطافت و سبکی، به راحتی جذب اندام و بافت ها می شود و هم مقداری که مورد نیاز بدن نیست به سادگی از بدن دفع می شود.

اما روغن های بازاری، به علت غلظت و سردی طبع، در بافت ها ساکن می شوند و طبیعت بدن، توان خارج کردن
آن ها را ندارند، در نتیجه باعث ایجاد سده و گرفتگی و بیماری هایی مانند: فشار خون، انسداد عروق، سکته، دیابت و… می شوند.
نکته: البته روغن زیتون چون لطیف است، بهتر است در پخت وپزهایی که نیاز به حرارت بالا دارند، مورد استفاده قرار نگیرد.

• در بیماری های روماتیسم و آرتروز، مصرف یک قاشق غذاخوری روغن زیتون با آب گرم نیم ساعت قبل از صبحانه وشام مفید است. همچنین ماساژ اعضای درگیر با روغن آن، روزی دوتا سه بار، در کنترل و درمان این بیماری بسیار نافع است.
• مصرف خوراکی و مالیدنی روغن زیتون در درمان بیماری های مختلف بلغمی اثربخشی، قابل ملاحظه ای دارد.
• جهت نضج و سهولت در خروج سودا، در افرادی که دچار غلبه خلط سوداء هستند، مصرف خوراکی و موضعی روغن زیتون بسیار مناسب است.

• روغن زیتون مسهل صفرا است.

مکانیسم عمل روغن زیتون در سهل کردن خروج صفرا، به خصوص، صفرای غیر طبیعی نیز جای بحث اختصاصی دارد:

1.  روغن زیتون با از بین بردن انسدادها دربدن، باعث تسهیل در گردش طبیعی صفرا در بدن و درنتیجه جلوگیری از حبس صفرا در نقطه خاص و عوارض حاصل شده، می شود.
2.  روغن زیتون با تنظیم عملکرد کبد و پاکسازی آن، از ترشح بیش از حد صفرا توسط کبد، جلوگیری می کند.
3. روغن زیتون با ایجاد لینت، باعث دفع صفرای اضافی ذخیره در کیسه صفرا گشته و صفرای موجود را تنظیم می کند.
4. روغن زیتون به روش گفته شده با ایجاد حالت لینت در روده ها، کمک به رفع حرارت غیر طبیعی از راه مقعد می نماید و با این روش صفرا را مهار می کند.
5. مصرف صحیح و هدفمند روغن زیتون، باعث متمایل شدن طبیعت مدبره بدن به سمت پایین تنه گشته و در نتیجه صفرای مازاد در بالا تنه را از راه مقعد و مواد دفعی باتوجه به مطلب بند 4 تعدیل می کند. حال اگر بدن دچار کمبود صفرا نیز باشد بازهم روغن زیتون با مکانیسم اثر خاص خود، کبد و بدن را ترغیب به تولید صفرای متعادل می نماید.

نکته: مصرف روغن زیتون جهت مصارف بالا بهتر است نیم تا یک ساعت قبل از غذا و به همراه آب گرم مصرف شود.

 روغن زیتون باید دارای بو و طعم متمایل به تندی باشد. منظور از تندی یعنی متمایل به تلخی باشد. روغن های زیتون بدون بو و طعم تلخ، که معمولا توسط بعضی شرکت ها تصفیه می شوند، اثرات مطلوب درمانی و خوراکی را ندارند.

• برای رفع خشکی پوست، به خصوص در خشکی های سرد وخشک، روغن زیتون مناسب برای خشکی پوست است.
• مالیدن روغن زیتون روزی چند بار بر روی لثه ها،باعث تقویت لثه ها و از بین رفتن حالت سستی آن می شود.
• جهت ترک سیگار، برگ خشک شده و پودر شده زیتون، جایگزین مناسبی برای مدت زمان کوتاه ترک سیگار است.
• در بیماری واریس، مصرف یک قاشق غذا خوری روغن زیتون با آب گرم، نیم ساعت قبل از صبحانه و شام، همچنین ماساژ پا با روغن زیتون در درمان واریس اثر گذاری مناسبی دارد.
• روغن زیتون باعث گوشت آوری می شود. ماساژ ملایم روغن زیتون تصفیه نشده روزی چندبار، باعث چاقی و گوشت آوری عضو و رفع لاغری می شود.
• مالیدن روغن زیتون به محل عقرب گزیدگی، باعث کنترل درد و رفع عوارض ناشی از گزش عقرب می شود.
• جهت تقویت چشم، سرمه کشیدن با روغن مرغوب زیتون، سودمند و باعث تقویت چشم می شود.
• مالیدن روغن زیتون به صورت ملایم طوری که تمام روغن جذب شود، به مفاصلی که به علت خشکی، صدا می دهند باعث رفع خشکی آن می شود.