در مقاله قبلی، در مورد حجامت مطالبی ارایه شد. در این مقاله در مورد بادکش درمانی مطالبی ارایه خواهیم کرد.
بادکش درمانى (Cupping therapy)
در طب سنتى چین، تلفیقى بین “بادکش درمانى“و “طب سوزنى” صورت گرفته است و طبیبان چینى، در بسیارى موارد، جهت افزایش تأثیر طب سوزنى، آن را همراه بادکش به کار مى برند.
به طور کلى، بادکش به دو دسته ى گرم و سرد تقسیم مى شود.
طبق نظر همگى پزشکان، تأثیر بادکش گرم در درمان دردها و بیمارى ها بیشتر از بادکش سرد است.
در طب سنتى، از بادکش با عنوان حجامت گرم و خشک یاد مى شود.
از این جا که دستگاه دردکش با مکانیسم سرد و خشک عمل مى کند، براى تکمیل درمان، بهتر است محل مورد نظر را با حولهى گرم، گرم کرده، سپس با استفاده از این دستگاه اقدام به بادکش گذارى کرد.
مکانیسم هاى متعددى که با بادکش گذارى، باعث رفع دردها و درمان بیمارى هاى مختلف مى شود عبارتند از:
- بادکش با ایجاد خلاء باعث انبساط عروق سطحى، تجمع خون در موضع و افزایش خون رسانى موضعى مى شود. در نتیجه اکسیژن و غذاى بیشترى به سلول ها رسیده، درد و خستگى رفع مى شود.
- افزایش خون رسانى موضعى با فراخوانى سلول هاى دفاعى و فاکتورهاى ضد التهاب خونى به موضع، باعث تسریع ترمیم آسیب هاى بافتى و عفونت هاى موضعى مى شود. مثلا با بادکش کردن اطراف زخم هاى بستر مى توان به ترمیم و بهبود این زخم ها کمک شایانى کرد.
- بادکش با ایجاد خلاء در تخلیه ى سموم و عفونت هاى موضعى، مثلاً در گزیدگى با مار و عقرب کمک کننده است.
- بادکش با ایجاد فشار منفى باعث انبساط عضلانى شده و در رفع اسپاسم عضلانى که علت بسیارى از دردهاى موضعى است، کمک کننده مى باشد.
- بادکش با تحریک روده ها و دستگاه گوارش در درمان برخى از بیمارى هاى گوارشى، نظیر زخم معده، تنبلى روده و یبوست کمک کننده است.
- بادکش متناوب با جذب خون به عضلات در رفع لاغرى هاى موضعى و افزایش بافت ماهیچه اى موضع مؤثر است.
- اگر علت چاقى تجمع موضعى چربى باشد، بادکش گرم با مکانیسم فراخوان خون به ناحیه ى پرچربى، در سوزاندن چربى هاى موضعى مؤثر است.
- از فشار منفى ایجاد شده توسط بادکش مى توان در کنترل و تنظیم بعضى از خونریزى ها در بدن بهره گرفت؛ مثلاً در هایپر منوره قاعدگى با خونریزى شدید مى توان زیر سینه ها را بادکش کرد. با این عمل فشار خون از اندام تحتانى به سمت اندام فوقانى
متوجه شده و از شدت خونریزى کاسته مى شود. با بادکش ران ها و ساق پا، قسمت هاى تحتانى منتقل شده و خون دماغ کم کم قطع مى شود. - تعدادى از دردهاى عضلانى بر اثر درگیر شدن اعصاب حسى بین ماهیچه ها یا بافت پیوندى سخت شده ایجاد مى شود. بنابراین با بادکش نمودن در بسیارى از موارد این فشار از روى عصب برداشته شده و درد تسکین مى یابد.
- در رفع خواب رفتگى ها و گزگز اندام، بادکش با تسریع خون رسانى و اکسیژناسیون بافتى مؤثر مى باشد.
- عده اى از اطباء و حکما از فشار منفى بادکش جهت کمک به خروج سنگ هاى کلیوى استفاده مى کنند. به این صورت که بعد از روغن مالى، مسیر کلیه ها را از طرف کلیه به سمت مثانه بادکش متحرک مى کنند.
- در افرادى که داراى طبع سرد و تر هستند و در اصطلاح طب سنتى بلغمى مزاجند، بادکش گرم و خشک کاربرد فراوانى دارد و جایگزین مناسبى براى حجامت تر مى باشد.
- طبق تعریف طب سنتى گاهى دردها بر اثر غلبه ى سردى بر بافت یا عضو ایجاد مى شود و تجربه نشان داده است که بسیارى از دردهاى موضعى با گرم کردن موضع تسکین مى یابد.
- در طب سنتى بیمارى برص یا Vetiligo در دسته ى بیماری هاى بلغمى جاى مى گیرد. عده اى با این استدلال که بلغم سردوتر است و بادکش گرم و خشک، یعنى دقیقاً ضد بلغم است، بادکش متناوب دست کم 42 جلسه یک روز در میان را در از بین بردن ضایعات برص مؤثر مىدانند.
- افزایش خون رسانى پوست توسط بادکش گذارى در رفع بسیارى از بیمارى هاى پوستى مؤثر است.
- در زانوهایى که دچار تورم، درد و تجمع مایع در مفصل شده اند (تجمع بلغم موضعى با بادکش متناوب 42 تا 122 جلسه یک روز در میان مى توان کم کم این مایع را از محیط خارج کرد.)
یاد آورى: در رفع بلغم موضعى و سیستمیک بادکش گرم و خشک بهتر از بادکش سرد است.
در مقاله بعدی، ادامه این مطالب را بررسی خواهیم کرد.