در مقاله قبلی، پیرامون نقش خاک در بحث پیشگیری و درمان در طب اسلامی و سنتی مطالبی ارایه کردیم. در این مقاله ادامه این مطلب را می خوانیم.
مصرف نا به جای خاک باعث:
- تباهی مزاج است.
- باعث سده وگرفتگی در بدن می شود.
- غلظت خون می آورد.
- رنگ صورت و بدن را به تباهی می برد.
- باعث اختلالات کبدی و قلبی و … و بیماری های جسمی، روحی و روانی مانند مالیخولیا و… می شود.
- اما غیر از مصرف نابه جا در طب اسلامی و سنتی توأمان مصرف دارویی نیز دارند.
- در طب اسلامی به نیت شفاء و تبرک برای تمام بیماری ها، قابل استفاده است.
- حتی فرمودند مستحب است کام نوزاد تازه دنیا آمده را با مقدار بسیار جزیی و کم از تربت کربلا بردارید تا اولین چیزی که نوزاد در این نظام خلقت آن را می چشد، خاک تربت اهل بیت عصمت و طهارت باشد.
در طب سنتی نیز خاک ها به دسته ها و اثرات مختلف تقسیم بندی شده اند. در طب سنتی بیشتر به نام طین یا گل آمده که منظور همان خاک است.
مثل:
- گل ارمنی
- گل داغستان
- گل زرد
- گل سرخ یا گل فارسی
- گل یا خاک اندلسی
- خاک رس
- خاک یا گل جلود
- گل خراسانی و…
هر کدام از این خاک ها یا گل ها، اثرات مختلفی بر روی بدن و بیماری های مختلف دارند.
- بعضی از این مصارف به صورت مصرف جلدی و بعضی به صورت خوراکی با مصلحاتش می باشد و برای فراهم کردن هریک، گاهی تدابیری نیاز است تا از آن خاک دفع مضرت شود.
- طبیب طب سنتی تا حد امکان می تواند از داروهای دیگر برای کنترل و درمان بیماری ها استفاده نماید اما اگر امکان پذیر نبود، مصرف این خاک ها برای درمان بیماری با شرط مذکور، بلامانع است.
- طب سنتی در کتب مختلف خود مشروحا موظف است خواص داروها و مواد را ذکر کند، اما طبیب مختار به مصرف یا عدم مصرف است. ولی طب سنتی اجباری ندارد. زیرا خلاصه علم است و موظف است خواص و مضرات و احکام هر یک را در این علم بیان کند.
- مانند یک دانشمند که شاید یک زهر کشنده را تشریح کند و یا فردی که از مزایای یک چاقوی تیز سخن بگوید. اما افراد بسته به شرایط، مختار به استفاده هستند.
خواص بعضی از خاک ها و گل ها عبارتند از:
خاک سرخ یا گل فارسی:
- یکی از انواع خاک هایی است که توسط درمانگران در زمان گذشته برای درمان بعضی از بیماری ها، مورد استفاده قرار می گرفته است.
- این خاک از جمله خاک های قابض محسوب می شده است که به صورت ضماد و موضعی مورد استفاده بوده است. بسیاری از درمانگران از ضماد خاک سرخ برای بهبود و درمان ورم ها استفاده می کردند.
گل ارمنی:
- یکی دیگر از خاک های سرخ رنگی است که جنبه درمانی دارد.
- یکی از مهم ترین کاربردهایش خاصیت ضد خونریزی آن است که از آن برای کاهش خونریزی افرادی که دچار جراحت می شدند، استفاده می کردند.
- در حقیقت بعضی از درمانگران مصرف خوراکی این گل را برای افرادی که دچار خونریزی های داخلی و گوارشی بودند توصیه می کردند و البته گلاب را به عنوان مصلح آن، برای بیمار تجویز می کردند.
باید دانست سنگ ها و فلزات هم تشکیل شده از خاک هستند.
- خاک ها به علت فشار زیاد لایه های زمین و همچنین تغییرات شیمیایی و فیزیکی، در طی هزاران سال تبدیل به سنگ و فلز می شوند.
- سنگ ها و فلزات از دید عمومی براساس قیمت، رتبه بندی می شوند. هرچه سنگ ها و فلزات گرانبهاتر باشد، ارزشمندتر است.
در مقاله بعدی، ادامه این مطالب را بررسی خواهیم کرد.