بند دوم تبلور ارکان در داروهای درمانی در طب اسلامی سنتی آتش است. در مقاله قبلی در مورد بند اول ارکان یعنی آب، مطالبی ارایه کردیم.
آتش
- آتش و حرارت به صورت تفکیکی و مستقل در طب اسلامی و هم طب سنتی، کاربرد فراوان دارد.
- خورشید برای ما مظهر گرمی و خشکی است.
- از گرما و خورشید و آتش در طب اسلامی و سنتی بهره وری زیادی می گردد.
- یکی از روش های درمانی از خورشید و حرارت آن، بحث افزایش قد است.
- در این روش بهتر است یک روز در میان قسمت پشت کمر و کتف را یک روز روغن زیتون و یک روز روغن کنجد بمالید و پشت به آفتاب به مدت نیم ساعت بنشینید.
- این روش مستقلا نتایج خوبی در درمان کوتاهی قد دارد. البته نسخه تکمیلی هم به صورت بادکش و داروها و غذاهای خوراکی دارد.
- در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند و سرد مزاج هستند، دقیقا همین روش به خصوص در تابستان نتایج عالی دارد.
خود آب و آتش و… به صورت منفرد هم داروی درمانی محسوب می شوند.
- افرادی که دارای غلبه بلغم هستند می توانند روزانه از کم و به مرور زیاد در آفتاب پیاده روی کنند.
- افراد سوداوی نیز می توانند با در دست داشتن مقداری شربت عسل در آفتاب پیاده روی کنند و بعد از کمی چند جرعه شربت عسل بنوشند.
- از جمله داروهای دیگر با استفاده از حرارت و آتش، کنترل دردهای سرد است.
- ساده ترین و ابتدایی ترین کنترل دردهای سرد به خصوص دردهای سرد و تر، استفاده از عنصر آتش است.
- مثلا در درد سینوس ها ناشی از سینوزیت، ابتدایی ترین و کاراترین روش کنترل، گرم کردن حوله و قرار دادن آن روی گونه ها و پیشانی است.
- همچنین دردهای روماتیسمی و مفصلی ناشی از سردی، این روش عالی و سریع جواب می دهد.
کنترل با درمان فرق می کند، درمان با شفاء فرق می کند.
کنترل یعنی: فعلا درد مهار شود تا بعد فرد فرصت کند خودش را درمان کند و بیماری را ریشه کن کند. فعلا درد کمر و سینوزیت امانش را بریده، جلسه یا مهمان هم دارد، پس فعلا با گرما کنترلش می کند.
درمان با شفاء هم فرق دارد ؛
- کسی که برای رفع سودای خود اسطوخودوس را می پزد و می خورد شاید درد و سودایش رفع شود اما این فرد فقط درمان شده است و شفاء نیافته است.
- شفاء درمانی است که در آن جسم و روح هر دو لحاظ شده باشند.
- جسم خود را درمان کرد، اما روحش را سیاه کرد و به باطن و نفس ناطقه خود ضربه زد.
این است که معصومین می فرمایند: “در حرام شفاء نیست.”
چون حرام به روح و باطن انسان ضربه می زند.
- در مورد آفتاب درمانی، در تمام روایات هنگام بهره وری از آفتاب اشاره شده باید پشت به آفتاب بنشینید. چون رو به آفتاب چهره را پیر و پژمرده می کند.
- البته در این عصر به علت صدمه دیدن لایه های جوی بیشتر از نیم ساعت آفتاب گیری نشود، بهتر است.
- در میان فصل ها، فصل تابستان گرم و خشک و دارای بیشترین حرارت است .
نظام خلقت مبتنی بر قبض و بسط است.
- قرآن نیز اشاره به بحث رتق و فتق نظام عالم دارد و مستقیما اشاره می کند که عالم رتق و بسته بود و ما آن را بسیط و فتق کردیم.
- جناب شیخ طوسی و بوعلی سینا نیز پیرامون این بحث رتق و فتق مطالب عجیبی بیان نمودند.
- حضرت علامه حسن زاده آملی نیز در یک رساله شریف به نام رتق و فتق، مطالب بسیار جالبی را بیان نمودند و در آن رساله فرمودند که این رساله در حقیقت شرح آیه:
“اولم یر الذین کفروا أن السماوات و الارض کانتا رتقا ففتقنا هما”است.
- دقیقا نظریه خلقت جهان که اکنون نیز مورد بحث است مطابق با همین گفته قرآن است. نظریه بینگ بنگ یا انفجار بزرگ نیز تابع همین مساله است.
- کلا جهان برپایه رتق و فتق است. حالا اگر ما فصول را نگاه کنیم رتق و فتق و قبض و بسط را دقیق در آن مشاهده می کنیم.
- وقتی به فصل پاییز می رسید هوا و کل موجودات به سمت سردی و خشکی یعنی قبض می روند؛
- در فصل زمستان کل موجودات و بدن ما رطوبت می گیرد و سرما حاکم است؛
- درفصل بهار به بدن ها گرمای نسبی و رطوبت حاکم می شود یعنی منبسط می شود.
- در فصل تابستان باعث گرما و خشکی زیاد می شود.
با یک نگاه ساده می بینیم بدن موجودات زمینی در طی چهار فصل، مانند ضربان قلب در حال قبض و بسط است و این قبض و بسط، باعث پیشگیری از انواع بیماری ها و درمان بسیاری از بیماری هاست.
مثلا اگرهمیشه تابستان بود بدن اذیت می شد. همچنین اگر همیشه هوا سرد و تر بود به زودی تمام بدن ها به علت تکاثف اخلاط فاسد می شد و عمرها کوتاه می شد.
در مقاله بعدی ادامه این مطالب را بررسی خواهیم کرد.