حجامت بادکش 2

روش های مختلف حجامت

حجامت با بادکش و بدون خراش
حجامت بدون بادکش و با خراش
حجامت با بادکش و با خراش

حجامت با بادکش و بدون خراش

بادکش گرم و خشک
بادکش سرد
بادکش خورشیدی
بادکش لغزان

بادکش گرم و خشک

در حجامت بادکش گرم و خشک، روش بادکش گذاری حتما به شیوه خلا گرمایی انجام می گیرد. (با گذاشتن پنبه در حین سوختن در ته لیوان و گذاشتن لیوان بلافاصله در موضع)

در تصویر این روش را به وضوح می بینید.

بادکش سرد

در این روش از همان ابتدا، لیوان حجامت را روی موضع حجامت قرار می دهیم.
ابتدا 15 ثانیه با مکش ضعیف، موضع را بادکش کرده بعد لیوان را برمی داریم و 15 ثانیه مکث می کنیم.
سپس مجددا لیوان را روی موضع گذاشته و این بار به مدت 30 ثانیه با نیروی قوی تر، عمل بادکش را تکرار می کنیم.
بعد لیوان را دوباره برداشته و 30 ثانیه مکث می کنیم آنگاه برای بار سوم، بادکش را تکرار می کنیم.
در این نوبت یک دقیقه، بادکش را ادامه می دهیم و باز هم قدرت بادکش را اضافه تر می کنیم.
در صورتی که موضع، خوب متورم و قرمز نشده باشد، مرحله ی 30 ثانیه و یک دقیقه را مجددا تکرار می کنیم.

بادکش خورشیدی

در بادکش به روش خورشیدی، ابتدا بادکش را روی موضع اصلی حجامت می گذاریم.
آنگاه بادکش های دیگری را در محیط دایره ی مرکزی قرار می دهیم تا در یک مسیر دایره ای شکل، انبساط عضلانی ایجاد کنیم.
پس از پایان زمان بادکش در حوالی دایره ی مرکزی، بادکش را در یکی از نقاط حوالی دایره مرکزی قرار می دهیم و به صورت دایره ای از خارج به داخل می چرخانیم تا به نقطه مرکزی دایره برسیم.
این رفتار را 3 الی 5 مرحله تکرار می کنیم.
پس از پایان این عملیات، موضع را از روغن پاک کرده، موضع را با گذاشتن لیوان، مجددا شروع به حجامت می کنیم.

بادکش لغزان

ابتدا تمام محیط کتف و کمر را تا دنده ی دوازدهم، به روغن آغشته می کنیم.
سپس از قسمت پایین کمر بادکش گرفته و به سوی بالای کتف می لغزانیم و بادکش را به همراه عضلات متورم به صورت چرخشی به طرف جای حجامت کتف، حرکت می دهیم و در ناحیه ی حجامت عام، تخلیه می کنیم.
این حرکت به نحوی تکرار می شود که از پایین کلیه ها شروع شده و به سمت بالا حرکت کرده و تمام محیط کتف را پوشش می دهد.

نقاط بادکش گذاری

مقدمات رفتاری

رفتار صمیمانه با بیمار و دعوت محبت آمیز و حکیمانه او به سوی درمان به وسیله حجامت و روش های درمانی اسلام باید از ملکات (عادات) اخلاقی طبیبان باشد.
ایجاد یک فضای بدون آلایش و صمیمانه ای که در آن بیمار بتواند ابراز نظر نموده و بدون پیرایه مشکل خود را با طبیب مطرح کند و با آسودگی خاطر به وی اعتماد کند و آرامش کامل را در مطب احساس کند، از وظایف اولیه رفتاری طبیب است.
ایجاد یک ارتباط فیزیکی مانند گرفتن نبض ساعد یا فشار خون بیمار یا کشیدن دست بر پیشانی بیمار در بسیاری از موارد در بیمار دچار تزلزل خاطر و نگرانی و هیجان است. این ارتباط برای بیمار مفید و آرام بخش است.

درک موقعیت بیمار

سوالات پرسیده شده از بیمار قبل از حجامت، طبیب را در جریان وضعیت وی قرار می دهد. در این مرحله در جایگاه حجامت قرار می گیرد و بعضی از طبیبان، بیمار را برای حجامت در اختیار حجّام قرار می دهند و بعضی دیگر خود حجامت را انجام می دهند. برای انجام یک رفتار جامع و کامل بهتر است که خود طبیب حجامت را انجام دهد و واکنش های بعدی بیمار در حال انجام حجامت را نیز کنترل کند و تدابیر لازم را به مقتضای حال بیمار بیندیشد.
زمانی که بیمار برای حجامت در جایگاه خود قرار گرفت باید به گونه ای با وی رفتار شود که احساس کند کاملا مورد توجه طبیب یا حجام قرار گرفته است. باید ارتباط مستمری با بیمار برقرار باشد. این ارتباط می تواند از طریق تذکر به ذکر صلوات، پرسیدن حال بیمار، گرفتن نبض بیمار، دست گذاشتن روی شانه بیمار و نگاه کردن به چهره بیمار از رو به رو برای کنترل وضعیت وی برقرار گردد. به هیچ وجه نباید بیمار را در حال حجامت، تنها گذاشت.

مقدمات و آماده سازی اتاق حجامت

قبل از هر چیز بهتر است آرایش تخت ها در اتاق به نحوی باشد که بیمار در حالت مناسب استقرار نماید. علاوه بر آن حجّام باید نسبت به نظافت اتاق حجامت دقت نظر داشته و مرتب وسایل، تخت، کف اتاق را بررسی و استریل کنند. حتما قبل از ورود بیمار جدید به اتاق حجامت، وسایل و ابزار مربوط به حجامت قبلی را جمع آوری کنند.
حجّام باید دقت کند تا بعضی داروها و لوازم ضروری در اتاق آنان موجود باشد. مانند: عسل، آب خنک، گلاب. حرارت فضای اتاق باید معتدل و از نور و روشنایی مناسبی برخوردار باشد.
در حد امکان، با تصاویر و روایت زیبا از حجامت، فرد را از نظر روحی و روانی و معنوی آماده حجامت کند و با این روش استرس را به حداقل برساند.
حجامت کننده و حجامت شونده با وضو باشند، حجامت را با نام خداوند آغاز کنند.
بهتر است بادکش گذاری در مکانی آرام، انجام شود. و اتاق بادکش گذاری از نظر درجه حرارت، معتدل باشد.

استقرار بیمار

بادکش درمانی عموما باید در حالت درازکش انجام شود تا تاثیرات بیشتر و برد درمانی قوی تری داشته باشد. اما در بادکش گذاری بعضی اعضای بدن، حالت بدن به صورت دیگری است و نوع استقرار بسته به نوع بادکش و تشخیص پزشک، متغیر است.

دعای مخصوص حجامت

عموما دعای حجامت در مورد حجامت تر (به همراه خراش و خون گیری) توصیه می شود، بهتر است در صورت امکان، دعای حجامت تر در زمان اجرای حجامت بادکش نیز استفاده شود.

امام رضا (ع) فرمودند: وقتی خواستی حجامت کنی، چهار زانو جلوی حجّام بنشین و بگو:

«اَعوذ بِالّلهِ الكَریم فى حِجامَتى مِنَ العَین فِى الدَّم وَ مِن كُلّ سوءِ وَ الاَعلالِ وَ الاَسقام وَ الاَوجاع وَ الاَمراض وَ اَسئَلُكَ العافِیةَ وَ المعافاه وَ الشِّفاءِ مِن كُلّ داء»

یعنی: « در حد حجامت خود به خداوند پناه می برم، از خونریزی و هر ناراحتی، علت، سختی، درد و مرضی و خداوندا از تو عافیت و اسباب عافیت و شفا از هر بیماری را طلب می کنم.

آماده سازی موضع حجامت

در ابتدا موضع حجامت را روغن مالی کرده و ماساژ می دهیم.
روغن های مصرفی بسته به منظور درمانی، متغیر است. روغن بادام شیرین و روغن بنفشه، روغن کنجد، روغن زیتون، روغن سیاهدانه، روغن پیاز عنصل، روغن حنظل، که بر حسب مزاج و بیماری افراد تعیین می کنیم که چه روغنی استفاده کند.
روغن های بالا به ترتیب درجه حرارت از روغن های سرد و خنک تا روغن های گرم و خیلی گرم است. هر جا حرارت بیشتری نیاز داشتیم از روغن های طیف گرم تر و در غیر این صورت از روغن های خنک و ملایم تر استفاده می کنیم.

تذکر

استفاده بی مورد از روغن های طیف سرد، بهره وری درمان را کاهش می دهد و استفاده نا به جای روغن های خیلی گرم، باعث کاهش بهره درمانی و احتمال لاغری و ضعف موضعی خواهد شد.

فرمول کلی به کارگیری روغن ها

در افراد سرد مزاج و بیماری های سرد، بسته به درجه سردی، روغن های گرم (کنجد، زیتون) و خیلی گرم (سیاهدانه، پیاز عنصل، حنظل) استفاده می کنیم.
در افراد گرم مزاج یا مواضعی که احتیاج به حرارت زیاد نداریم بلکه فقط نیاز به یک روان کننده داریم، از روغن های خنک تر (بادام شیرین و بنفشه) استفاده می کنیم.
روغن مالی نقش بسیار مهمی در بالا بردن بهره وری بادکش گذاری، دارد.

روغن مالی با حوصله و دقیق، مزایای زیر را به همراه دارد:

باعث باز شدن منافذ و خروج راحت تر بخارات بدن و تنفس سلولی می شود.
با روغن مالی، حالت ارتجاعی پوست به حداکثر می رسد. در نتیجه فشار، ناراحتی و آسیب پوستی به عضو مانند کبودی و … به حداقل می رسد.
خود روغن مالی با گرم کردن عضو حین و بعد از اتمام بادکش گذاری، دارای تاثیرات مضاعفی خواهد بود.
روغن مالی باعث سرعت و اجرای راحت تر بادکش گذاری به خصوص در بادکش لغزان (که روغن مالی در آن ضروری است) می شود.
مشاهده می شود گاهی حجّام ها از همان ابتدا، لیوان حجامت را با یک مکش قوی (آن هم با دستگاه های ساکشن برقی که قدرت زیادی دارند) بر پشت بیمار قرار می دهند. این کار مخصوصا اگر بدون روغن مالی انجام شود، باعث کشش ناگهانی پوست و بافت های زیر آن شده و در نتیجه باعث درد شدید و کبود شدن سریع موضع و در مواردی حتی باعث تاول زدن پوست می شود.

نکات مورد توجه هنگام حجامت

در تمام مراحل حجامت، از ابتدای بادکش گذاری تا انتها، حجّام نباید فرد حجامت شونده را تنها بگذارد. زیرا ممکن است به دلایل بسیار ساده، مشکل خاصی برای وی رخ دهد.
حجّام باید مدام، مسلط بر وضعیت جسمی و روانی حجامت شونده باشد. با نگاه کردن به صورت و پوست، با سخن گفتن و پرسیدن شرایط جسمی روانی و لمس کردن پوست بدن می تواند این کار را انجام دهد.
حجامت شونده بهتر است در حین حجامت از مواردی مانند سخن گفتن زیاد، استفاده از موبایل، استعمال مواد دخانی و هرگونه تحریک اعصاب، پرهیز نماید.
بهترین کار این است حجامت شونده، با ذکر دعا و صلوات در حین حجامت، تاثیرات حجامت را برای خویش افزایش دهد.

توصیه های بعد از بادکش گذاری

بعد از پایان بادکش گذاری، حجّام بدن فرد حجامت شونده را از روغن های آغشته شده تمیز کند.
بیمار در همان جا که حجامت می شود، برای ملاقات با طبیب، برای راهنمایی و معاینات دقیق تر و دستورات غذایی مناسب پس از حجامت، ویزیت می شود و پرونده تکمیل می گردد.
پس از بادکش گذاری از فعالیت های شدید، دوش آب سرد و در معرض سرما قرار گرفتن اجتناب شود.
بعد از بادکش گذاری نباید سریعا عمل جماع صورت پذیرد. (حداقل 2 ساعت قبل و بعد)

تذکرات

بادکش گذاری در مکان حجامت نقره یا پس سر، به عقیده بعضی از افراد باعث ایجاد فراموشی و ضعف حافظه می شود. بنابراین از بادکش گذاری در این مکان خودداری شود.
بادکش گذاری سنگین روی ستون فقرات به خصوص برای بیمارانی کخ زمینه فتق دیسک ستون فقرات را دارند، ممنوع است. زیرا بادکش نابجا امکان افزایش فتق دیسک را در پی خواهد داشت. مگر در بعضی مواقع به تشخیص پزشک
بادکش گذاری صرفا یکی از روش های درمانی است. بادکش گذاری زمانی نتیجه مطلوب تر دارد که با درمان های دیگر مانند گیاه درمانی یا اصلاح مزاج و تغذیه همراه باشد. مثلا در آرتروز، بادکشی و روغن مالی لازم است، اما کافی نیست و این بیماران باید اصلاح تغذیه و مزاج شوند و از داروهای گیاهی مکمل استفاده کنند.
منظور از درمان اورژانسی موقت، این است که این درمان، یک درمان کامل نیست. بلکه صرفا در زمان هایی که درد یا مشکل اضطراری ایجاد شد، می توان با بادکش گذاری به صورت موقت این مشکل را حل کرد. اما نباید این بادکش گذاری به صورت مداوم استفاده شود. زیرا امکان دارد باعث عوارض خاص در کوتاه مدت یا بلند مدت شود.
در صورتی که به هر علتی امکان بادکش گذاری گرم و خشک، وجود نداشت می توانید از بادکش گذاری سرد استفاده کنید، اما باید بدانید اثر بادکش گذاری گرم و خشک (با آتش در لیوان حجامت) در بیماری های سرد، حدود سی درصد بیشتر از نوع بادکش سرد آن است.
منظور از مزاج های گرم و سرد، در متن های زیر، مزاج های رایج در طب اسلامی و سنتی یعنی گرم و سرد است.

علایم کلی مزاج های گرم

بی قراری و عدم علاقه به غذاهای دارای طبع گرم و هوای گرم
علاقه مندی به سرما و غذاهای دارای طب سرد مانند آب خنک، گوجه، خیار، ترشیجات و …
این گروه با خوردن زیاد غذاهای طبع گرم، دچار بی قراری و گرمای زیاد می شوند.

علایم کلی مزاج های سرد

عدم علاقه مندی به سردیجات و هوای سرد
علاقه به هوای گرم و گرمیجات مانند: خرما، عسل، شیره، نان و غذاهای طبع گرم
این گروه عمدتا در هوای سرد و مصرف سردیجات مانند لبنیات و سرکه و … دچار بیماری های سرد مثل درد اندام بدن، سرماخوردگی های مکرر و بی حالی می شوند.
در بیماری های طیف سرد، بادکش گذاری گرم، موثر تر بوده و حدود سی درصد خواص بیشتری به دنبال خواهد داشت.