آشنایی با مبانی طب اسلامی و سنتی 9

در مقاله قبلی، با اصول بهداشتی درمانی در طب اسلامی آشنا شدیم. در این مقاله، ادامه این مطالب را بررسی خواهیم کرد.

به طور کلی، علت بیماری بدین ترتیب در روایات، مطرح است:

1. عدم رعایت اصول رفتارها است که باعث پیدایی بیماری گردیده است، که در این صورت، بروز بیماری باعث تنبه است.
2. علت ایجاد بیماری و درد، ناشی از گناهی است که مرتکب گردیده است و آن باعث غفران گناهان و پاکی بیمار از ذنوب است.
3. علت ایجاد بیماری و درد، امتحان است. خداوند دردی عطا می کند تا انسان را به صبر بیازماید و بر او اجر و درجه ای بیفزاید.

بنابراین زمان القای شفای الهی بر فرد بیمار، زمانی مقرر نیست بلکه محدوده زمانی مقدری است که هرگاه آن زمان به پایان رسید، شفا نازل می شود و تب و درد از بیمار، زایل می شود.

این ها همه به اذن پروردگار است. آنچه می تواند تقدیر را تغییر دهد، چیزی جز دعای خالصانه و درخواست از پروردگار متعال و اجابت او جل شأنه نیست.

پس طبیب ضمن اینکه از قانون مندی حاکم بر جهان و طبیعت، در درمان بهره می گیرد، به هیچ وجه از نقش قطعی خالق یکتا در اراده به شفاء، غافل نیست و پیوسته از خدا می خواهد تا شفا را در دوای او جاری سازد.

رفتارهای درمانی در طب اسلامی، تاثیرات کوتاه مدت و مقطعی ندارد. برد تاثیر آن، در بعضی موارد یکسال، یا یک عمر را در بر می گیرد و در بیشتر موارد باعث تاثیر بخشی در ژن و نسل انسان می شود.

اگر چنان چه جهت گیری درمانی آن را جستجو کنیم، در یک مقطع زمانی نمی توانیم تحقیق و تفحص را متوقف کنیم.

• لقمه ای حرام، نسلی را دگرگون می کند.
• دانه ای خرما که در معده زن باردار قرار می گیرد، باعث صبوری فرزند می شود.
• وجود بعضی بیماری ها را ناشی از رفتار ناشایست مرد در هنگام زناشویی می دانند.
• حجامت داروی بیماری های یک سال است.
• اثر سیاه دانه تا هفت سال در بدن می ماند.

آداب درمان در طب اسلامی

ا) طب اسلامی علاوه بر دستورات درمانی پیشگیرانه در بعد جسم و روان و در کنترل مشکلات فوری و اورژانس نیز دارای طرح های درمانی اعجازآمیز است و می تواند بیمار را از مشکلات اساسی برهاند.

• بوعلی سینا می گوید: اگر کسی در اثر سکته قلبی مُرد، او را تا 72 ساعت دفن نکنید، اگر درمانی داشته باشد حجامت است. (زیرا خود ابوعلی سینا، افرادی را که با سکته وفات نموده بودند قبل دفن دوباره به زندگی برگرداند).
• اگر کسی در معرض گزش گزنده ای زهرناک قرار گرفت، می توان با حجامت موضع گزش و حجامت عام، او را از خطرات اساسی رهانید.
• تب مزمن و فشارخون بالا را می توان با یک قاشق مرباخوری سیاه دانه کنترل کرد.
• زخم های عمیق را می توان با عسل، درمان کرد.
• بیمار از هوش رفته را می توان به هوش آورد.
• مادری که طفل او با پا از رحم خارج می شود و نیازمند سزارین است را می توان با گذاشتن قطعه ای یخ روی شکم مادر، سر طفل را به سوی رحم چرخانید.

2) تعریف بیمار و بیماری در طب اسلامی، منحصر به زمان بروز درد نیست و درد یک هشداردهنده و هدایت کننده برای بیمار برای اقدام به درمان است. جهت طبیب برای تشخیص و تعیین مسیر درمان، و از سوی دیگر لفظ مریض فقط به بیماران جسمی اطلاق نمی شود.

• در تعابیر قرآن به تکرار، آیاتی از قلوب بیمار می خوانیم. این بیماری که همان بیماری روحی و روانی است، بسیار عظیم تر و سنگین تر از بیماری های جسمی است.
• وقتی که صحبت از قلوب بیمار می شود، مصادیق آن را کافران و منافقانی ذکر می کند که سر به سجده خدا نمی سپارند. ایمان به خدا، قرآن و رسول خدا و روز بازپسین ندارند.
• زمانی که با چنین بیمارانی برخورد می شود، اصرار آنان بر گناهانشان و پافشاری بر راه غلط و گمراهی شان باعث می شود تا خداوند بر بیماری آنان بیفزاید.

3) رهایی از مرگ زودرس در بعضی از رفتارهای طب اسلامی مستتر است و ادعا دارد که اگر چنان چه این رفتار انجام شود، دچار مرگ نخواهد شد.

• مانند اینکه حجامت کنید قبل از اینکه غلیان خون، شما را بکشد. ولی به هر حال زمانی که مرگ فرا رسید، اجل مقدر و پایان زندگی مقرر گردید، دیگر حدی برای تلاش طبیب وجود ندارد. تابع و تسلیم امر مقدر است و در این صورت، چنان چه راه درمانی وجود داشته باشد، آن راه را منحصر به دعا می داند.
• امام رضا (ع) در روایتی می فرماید: برای مرگ هم دارویی وجود دارد و آن دارو «دعا» است.

در مقاله بعدی، ادامه این مطالب را بررسی خواهیم کرد.