خواص سماق سیسیلی، شناخت گیاه(Rhus coriaria) و مضرات آن

خواص سماق سیسیلی بی‌شمار است. در این مقاله با گیاه سماق سیسیلی و فواید آن آشنا خواهید شد.

Rhus cotinus(نام علمي)
Rhus coriaria(نام علمي)
Rhus Cotinus coggygria(نام علمي)
漆树(چینی)

रस कोरियारिया(هندی)

लाल सुमैक (هندی)

Rhou, Change, S. de Provence, Sumac des tanneurs, Corroge re(فرانسوی)

Tanner’ s sumach, Currier’ s sumach(انگلیسی)

Sumach, Gerbersumach (آلمانی)

Scotano romano, Summaco, Summaco dei conciapelli(ایتالیایی)

سماق(عربی)

نام‌های دیگر: سماق، سماق سیسیلی، سماق دباغی، سماق برگ نارون، سماک پارسی، تتوم، سمارق تتوم، سماک، سُمّاق، سماق آشپزی، سماق ادویه ای، توت سماق، سوناک دباغی، گیاه مرکب

سماق، درختچه ی کوچک کوهستانی است که در مکان های سنگلاخی و کنار جاده ها رشد می کند و معمولاً خاک عمیق و زهکشی شده را ترجیح می دهد. این گیاه با ارتفاع ۱ الی ۵ متر دارای ساقه هایی به رنگ خاکستری روشن یا مایل به قرمز است. دارای برگ هایی مرکب، از ۹ تا ۱۵ برگچه پوشیده شده از کرک و دندانه دار است. برگها به طول 10-20 سانتی متر، برگچه ها 5-7 جفت، بی حرکت، مستطیل تا بیضی، دندانه دار هستند.

میوه یا خوشه هایی به طول 10-20 سانتی متر دارد.  گل های آن به صورت خوشه های متراکم به طول 5-30 سانتی متر هستند. در فصل پاییز، برگ ها به رنگ قرمز روشن، تبدیل می شوند.

کاربرد سماق

از میوه خوشه‌ای این گیاه در حالت خشک و کوبیده، به عنوان ادویه و چاشنی، در صنایع غذایی استفاده می شود. در یونان باستان از چوب سماق، برای رنگ‌آمیزی پارچه‌های پشمی استفاده می‌ کردند. در کشور ایتالیا نیز از این گیاه برای رنگ دادن به چرم، استفاده می کنند. در ایران نیز یکی از اجزای سفره هفت سین است. در طب سنتی نیز دارای خواص بیشمار و  طبع سرد و خشک است و از آن به عنوان مسهل گوشت استفاده می شود.

سماق عطر و طعمی ترش و اسیدی شبیه به لیمو دارد. دارای دو رنگ قرمز و قهوه‌ای است.  رنگ آن، به منطقه ای که رشد کرده، در چه وضعیتی (کال یا رسیده) برداشت شده و اینکه دانه آن جدا شده یا نه، بستگی دارد. سماق قرمز، ترشی کمتری نسبت به سماق قهوه ای دارد.  اگر هنگامی که میوه آن هنوز قرمز است سماق چیده شود، رنگ پودر آن قرمز خواهد بود.

همچنین در سماق قرمز پوست میوه به صورت کامل گرفته می‌شود، به همین دلیل رنگ آن نسبت به سماق قهوه‌ای، روشن‌تر است. سماق قرمز سطح و بافتی صاف و یکدست‌تر از سماق قهوه‌ای دارد.

خواص سماق عبارتند از:

• کاهش کلسترول، مفید برای قلب و عروق
• درمان اختلالات گوارشی، ناراحتی معده، ریفلاکس اسید معده، یبوست، تب، حرکات نامنظم روده
• ضد سرطان
• آنتی اکسیدان قوی، ضد باکتری، ضد التهاب
• افزایش دهنده شیر مادران، درمان اختلالات قاعدگی، گرفتگی عضلانی و درد های قاعدگی
• کاهش قند خون، مفید برای دیابت و فشار خون
• جلوگیری از پوکی استخوان
• ادرارآور، دفع سموم بدن
• تقویت و استحکام لثه ها، درمان مشکلات تنفسی
• چربی سوزی بالا و کمک به کاهش وزن و لاغری شکم
• مبارزه با پیری زودرس، مفید برای پوست
• منبع پروتئین، اسید های چرب امگا 3، فیبر، آنتی اکسیدان، ویتامین C و پلی فنول هایی مانند تانن

مضرات مصرف سماق

• خوردن سماق تازه باعث ایجاد مسمومیت می شود.
• اگر به بادام‌هندی، انبه و  آجیل آلرژی دارید، از مصرف سماق خودداری کنید.